Ակսել Բակունց․ կենսագրություն

Ակսել Բակունց (Ալեքսանդր Ստեփանի Թևոսյան , հունիսի 25 (հուլիսի 7), 1899, Գորիս, Սյունիքի մարզ, Հայաստան - հուլիսի 8, 1937, ՀԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ խորհրդային արձակագիր, գրականագետ, կինոսցենարիստ, թարգմանիչ, գյուղատնտես, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1934 թվականից։
Գրական անունը
Գրողի հոր տոհմական մականունը Բեգունց էր, որից էլ առաջացել է Բակունց  գրական անունը։ Երբ ծնվել է Բակունցը, հոր ալեքսանդրապոլցի ընկերները ընծաներ են ուղարկել՝ հետն էլ խնդրելով, որ որդու անունը Ալեքսանդր դնի ի պատիվ իրենց քաղաքի։ Գրողի հայրն այդպես էլ անում է։ Սակայն Ալեքսանդր անունը կեսճանապարհին է մնում։ Պատանեկան տարիներին Բակունցը խաղում է նորվեգացի դրամատուրգ Բյոռնստեռնե Բյոռնսոնի «Նորապսակները» պիեսի հերոսներից մեկի՝ Ակսելի դերը, և ընկերներն Ալեքսանդրի փոխարեն սկսում են նրան Ակսել կոչել այնքան ժամանակ, մինչև Ալեքսանդր անունը մոռացության է տրվում, և գրողն ընդունում է Ակսել անձնանունը։

Ծնվել է 1899 թվականին, հունիսի 13-ին Գորիսում։ Գորիսի ծխական դպրոցն ավարտելուց հետո Բակունցը 1910 թվականին ընդունվում է Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարան, որի դասարանային բաժինն ավարտում է 1917 թվականին։ Հետագայում մանկավարժական աշխատանք է կատարում  Զանգեզուրի  Լոր գյուղում։ 1917-1918-ին որպես շարքային զինվոր մասնակցել է Աշկալայի, Իլլիջայի, Արդահանի կռիվներին և Սարդարապատի ճակատամարտին։ Սովորել  է  Թիֆլիսի պոլիտեխնիկական ինստիտուտում, ապա մեկնել Խարկով և 1923 թվականին ավարտել  Խարկովի  գյուղատնտեսական  ինստիտուտը, վերադարձել  և 1924-1926 թվականներին աշխատել  Գորիսում  որպես  Զանգեզուրի գավառական գյուղատնտես, գավգործկոմի հողբաժնի վարիչ, 1926-1931 թվականներին՝ Երևանում՝  որպես հողժողկոմատի հողվարչության պետի տեղակալ։

1927-1928 թվականներին աշխատել է նաև «Մաճկալ» թերթում։ 1928 թվականին մասնակցել է Երևանի անասնաբուծական-անասանաբուժական (զոովետ) ինստիտուտի կազմակերպմանը և աշխատել այնտեղ։ 1931 թվականին աշխատել է «Նոր ուղի» հանդեսում։ Այնուհետև հիմնականում զբաղվել է գրական աշխատանքով։ Գրել է «Զանգեզուր» և «Արևի զավակը» կինոնկարների սցենարը։ Գնդակահարվել  է 1937 թվականի հուլիսի 8-ին Ստալինի ցուցումով։


Պատմվածքներ

• Անձրևը...
• Ալպիական մանուշակ
• Եղբայրության ընկուզենիները
• Ժպտում էր մարդը
• Խոնարհ աղջիկը
• Կաղնու գերանը
• Մթնաձոր
• Միրհավ
• Մուրոյի «զրուցը»
• Նամակ ռուսաց թագավորին
• Օրանջիա
• Ծիրանի տափ
• Ծիրանի փողը
• Սև ցելերի սերմնացանը
• Սպիտակ ձին
• Մթնաձորի չարք
• Քեռի Դավոն
• Պատմվածքներ, 1928
• Պատմվածքներ, 1938
• Պատմվածքներ, 1975
• Բրուտի տղան